Lex van Almelo

Belangrijkste feiten

Een AA is directeur van een accountancygroep. Eén van de groeps-bv's stelt de jaarrekening samen en verzorgt de fiscale aangiften voor een aannemer c.q. projectontwikkelaar (hierna: de aannemer). De AA, de directeur van een andere groeps-bv (hierna: de jurist) en de aannemer beginnen samen een investeringsmaatschappij, waarbij ieder evenveel aandelen krijgt.

Eén van de projecten is de bouw van zeventig garageboxen. Na voltooiing valt de verkoop tegen en komt de aannemer in het krijt te staan bij de investeringsmaatschappij. Hij moet al zijn activa tot zekerheid geven aan de AA en de jurist, voor zover deze niet zijn verpand aan de bank. De jurist verleent een hypotheekrecht op 61 garageboxen en een pandrecht op de roerende goederen van de investeringsmaatschappij ten gunste van zijn eigen bv en die van de AA.

In de loop van 2009 krijgen de aannemer en de jurist ruzie over de afspraken die zij hebben gemaakt over de financiering van garageboxen en de verrekening van de bedragen die de aannemer schuldig is aan het concern.

Nadat de aannemer een nieuwe accountant in de arm heeft genomen, dient hij een klacht in tegen de AA.

Klacht

De AA heeft:

• zich niet objectief opgesteld omdat hij diverse accountantswerkzaamheden heeft verricht voor de investeringsmaatschappij, terwijl hij daarvan voor een derde aandeelhouder is;
• eenzijdig facturen van zijn bv, die waren gericht aan de aannemer en de investeringsmaatschappij, betaald zonder toestemming van de aannemer, die mede aandeelhouder was van de investeringsmaatschappij;
• nagelaten de investeringsmaatschappij aan te melden als activiteit bij de AFM;
• stelselmatig nagelaten facturen voor de accountantswerkzaamheden door het accountantskantoor te onderbouwen en te specificeren, hoewel de aannemer daar herhaaldelijk om heeft gevraagd;
• na 2008 stelselmatig verzuimd de boekhouding voor de aannemer en zijn bv te doen en de jaarrekeningen in te dienen;
• de aannemer ten voordele van de jurist en zichzelf onjuist geïnformeerd over een ontbrekend bedrag van 2 ton;
• herhaaldelijk adviseurs van de aannemer de deur gewezen toen zij probeerden cruciale informatie boven tafel te krijgen;
• de jaarrekening over 2008 tegen de wil van de aannemer ingediend bij de Kamer van Koophandel, terwijl daar juridische termen in stonden die nadelig zijn voor de aannemer;
• consequent verzuimd om in de jaarrekeningen de rekening-courantpositie van de aannemer en diens bv aan te geven, terwijl de aannemer voor een substantieel bedrag had geïnvesteerd.

Oordeel

De klacht is grotendeels ongegrond, op twee onderdelen gegrond en - voor zover het om feiten gaat van vóór 18 maart 2008 - niet-ontvankelijk.

Gegrond is de klacht over het gebrek aan objectiviteit. De AA heeft nota's voor accountantswerkzaamheden verrekend met facturen van de aannemer aan de investeringsmaatschappij en mede ten behoeve van zijn eigen bv een hypotheek gevestigd op de activa van de aannemer. Medewerkers van het concern hebben accountantswerkzaamheden uitgevoerd voor de investeringsmaatschappij, die volledig werd beheerst door de AA en de jurist. Daardoor heeft de AA inderdaad te nauwe financiële banden met de cliënt onderhouden, zonder maatregelen te treffen om de objectiviteit te waarborgen.

Gegrond is ook de klacht over het verrekenen van facturen zonder specificatie of onderbouwing. Dat de AA heeft ingestemd met de verrekening ontslaat hem niet van de verplichting de facturen van het accountantskantoor aan de aannemer te onderbouwen en te specificeren.

Voor de rest is de klacht ongegrond. Grotendeels omdat de verwijten onvoldoende zijn onderbouwd met feiten en/of argumenten. Dat geldt bijvoorbeeld voor de klacht over de jaarrekening 2008; die is op verzoek van de nieuwe accountant van de aannemer voorlopig gedeponeerd bij de Kamer van Koophandel.

De Accountantskamer is het met de AA eens dat de investeringsmaatschappij niet aangemeld had hoeven worden bij de AFM, aangezien zij geen vergunningplichtige accountantsorganisatie is in de zin van de Wet toezicht accountantsorganisaties. Of de investeringsmaatschappij wellicht zou moeten worden aangemeld als beleggingsinstelling is kennelijk niet aan de orde.

Maatregel

Berisping.