Lex van Almelo

Belangrijkste feiten

De voorzitter van woningstichting Boerhaave ligt met de directeur van een projectbureau in de clinch over de financiële afronding van een renovatie van een appartementencomplex. Een bv van de voorzitter heeft een lening verstrekt aan de directeur van het projectbureau dat de renovatie heeft uitgevoerd. De bv van de voorzitter heeft 30% van de aandelen in het projectbureau.

Het projectbureau laat een registeraccountant controleren of de geldstromen en resterende posities die zijn opgenomen in de financiële overzichten juist zijn. Volgens de opdrachtbevestiging voert de accountant de controle uit in overeenstemming met de Nederlandse wetgeving, de VGC en Standaard 800 ('De accountantsverklaring in het kader van bijzondere controleopdrachten').

In zijn mededeling schrijft de accountant onder meer: "De formele afwikkeling middels een slotfactuur bij definitieve oplevering vindt plaats begin 2012. Dit betreft met name de facturering van de btw over de reeds vooruitontvangen btw (19% of 6% over € 505.999,20). Hierdoor ontstaat een aanvullende vordering op de ontwikkelaar."

De voorzitter vraagt bij de rechtbank het faillissement aan van de directeur in privé. Op de zitting stelt de advocaat van de directeur op basis van de accountantsmededeling dat het projectbureau een vordering heeft op de voorzitter en de woningstichting. De rechtbank wijst het faillissementsverzoek af.

De voorzitter dient een klacht in bij de Accountantskamer.

Klacht

De accountant:

• is onvoldoende deskundig en zorgvuldig is geweest door onvoldoende controle-informatie te verzamelen voor zijn beoordeling;
• heeft zonder onderzoek van de feiten en omstandigheden een onjuiste schriftelijke verklaring afgegeven;
• een mededeling gedaan die in diverse opzichten een deugdelijke grondslag mist.

Oordeel

De klacht is deels gegrond.

De Accountantskamer vindt de verklaring van de accountant grotendeels juist. De conclusie dat het projectbureau een vordering heeft op de voorzitter is echter te boud. Die mededeling berust slechts op informatie die afkomstig is van de directeur van het projectbureau. Daardoor kan niet worden uitgesloten dat de mededeling over het bestaan van een (aanvullende) vordering op de woningstichting een deugdelijke grondslag mist. De accountant heeft hierdoor ondeskundig en onzorgvuldig gehandeld.

Daarbij komt dat een accountant iedere situatie moet vermijden die zijn professionele oordeelsvorming op een ongepaste wijze beïnvloedt. Hoewel de accountant wist van het geschil tussen de directeur en de voorzitter  concludeerde hij alleen op basis van informatie die de directeur en het projectbureau verstrekten dat "Hierdoor (...) een aanvullende vordering op de ontwikkelaar" ontstond. Daarmee heeft hij zich laten beïnvloeden.

Volgens de Accountantskamer was het denkbaar geweest dat de accountant om de bedreiging voor zijn oordeelsvorming weg te nemen aan de opdrachtgever had gevraagd of die het goed vond dat hij informatie inwon bij de voorzitter of diens accountant.

De accountant heeft hierom ook in strijd gehandeld met het fundamentele beginsel 'objectiviteit'. Dat is extra fout, omdat hij wist of kon vermoeden dat de directeur zijn oordeel zou gebruiken in het geschil met de voorzitter en dat de rechter het zou gebruiken bij zijn oordeelsvorming over het faillissementsverzoek.

In zo'n situatie moet de accountant er volgens vaste jurisprudentie van de Accountantskamer voor zorgen dat hij met zijn oordeel de objectieve waarheidsvinding door de rechter niet belemmert, ook als hij een partijbelang dient. Ook in dat opzicht is de accountant tekort geschoten.

Verder vindt de Accountantskamer dat de accountant er beter aan had gedaan de opdracht uit te voeren aan de hand van het Stramien voor Assurance-opdrachten en overeenkomstig NVCOS 805 of - liever - NVCOS 3000.  

Maatregel

Waarschuwing.