Lex van Almelo

Belangrijkste feiten

Een accountant-administratieconsulent heeft samen met zijn neef een accountantskantoor. De neef heeft wel een opleiding tot accountant gevolgd, maar geen stage gelopen en staat dus niet ingeschreven als accountant in het accountantsregister. De NBA stuurt begin 2018 een bericht naar de mede-eigenaar op het kantooradres: het kantoor zal in oktober 2018 regulier worden getoetst. Of het kantoor uiterlijk vier weken daarvoor de oriëntatievragenlijst ingevuld wil toesturen.

De neef van de accountant zegt de geplande toetsing af vanwege ziekte. Ook de acht afspraken daarna zegt de neef steeds kort van tevoren af, in verband met ziekte of familieomstandigheden van de accountant, van zijn waarnemer of hemzelf. Het kantoor levert geen oriëntatievragenlijst in. Nadat de negende afspraak is afgezegd, kondigt de NBA aan dat er een tuchtklacht tegen de accountant zal worden ingediend. Deze schriftelijke aankondiging is naar het huisadres van de accountant gestuurd. In oktober 2019 stuurt de NBA het accountantskantoor de monitoringvragenlijst voor het jaar 2020. De accountant levert deze lijst ondanks meerdere herinneringen niet in. Na het verstrijken van de inlevertermijn dient de NBA een klacht tegen de accountant in bij de Accountantskamer.

Klacht

De accountant heeft geweigerd:

• de ingevulde oriëntatie- en monitoringvragenlijsten in te sturen;
• mee te werken aan de kwaliteitsbeoordeling van zijn accountantspraktijk.

Oordeel

De klacht is gegrond.

De accountant voert als verweer aan dat hij niet wist dat er een kantoortoetsing zou plaatsvinden. Hij heeft zijn neef, die de kantoorzaken afhandelde, wel gevraagd of er al een kantoortoetsing was gepland, maar de neef zei dat hij:

• nog niets van de NBA had gehoord;
• wel de monitoringvragenlijst voor 2020 had ingevuld en opgestuurd.

De NBA heeft alleen met de neef gecommuniceerd over de kantoortoetsing, via het kantooradres. Als de NBA rechtstreeks contact met de accountant had opgenomen, dan zou deze meteen hebben gereageerd en zou de kantoortoetsing wél zijn doorgegaan, meent de accountant. De NBA heeft alleen de aankondiging van de tuchtklacht en de brieven over zijn lidmaatschap naar zijn huisadres gestuurd.

De Accountantskamer vindt het na het getuigenverhoor van de neef aannemelijk dat de accountant inderdaad niet wist dat het kantoor zou worden getoetst. De neef was namelijk belast met de afhandeling van de kantoorzaken, waaronder de kwaliteitsaangelegenheden. De NBA heeft alleen met de neef gecommuniceerd over de kantoortoetsing en de neef heeft de afspraken steeds afgezegd. De neef heeft op de zitting erkend dat hij:

• de kantoortoetsing voor de accountant heeft verzwegen;
• brieven van de NBA aan de accountant over de kantoortoetsing heeft achtergehouden;
• psychische problemen heeft en daarom de extra werkzaamheden voor de kantoortoetsing wilde ontlopen.

De verantwoordelijkheid van de accountant is er niet minder om. Hij is immers de enige accountant binnen het accountantskantoor en dus als kwaliteitsbepaler verantwoordelijk voor het kwaliteitssysteem van zijn kantoor. Als verantwoordelijk accountant moet hij meewerken aan een kantoortoetsing en de gevraagde inlichtingen verschaffen door onder andere monitoring- en oriëntatievragenlijsten in te vullen en in te sturen. Dat hij dit gedelegeerd had aan zijn neef maakt niet uit. Een kwaliteitsbepaler mag zich wel laten ondersteunen door een ander, maar blijft onverkort verantwoordelijk voor deze taken. Dat betekent dat de accountant niet achterover mocht leunen en toezicht moest houden.

Bovendien wist de accountant dat het niet goed ging met zijn neef, die in 2018 ook al was behandeld voor psychische problemen. De accountant had daarom maatregelen moeten treffen om te voorkomen dat de neef zijn taken inadequaat zou uitoefenen, maar heeft dat niet gedaan. De accountant heeft echter:

• vertrouwd op de mededelingen van de neef dat er nog geen kantoortoetsing was gepland;
• onvoldoende onderzocht of de monitoringvragenlijst voor 2020 was ingevuld en ingediend.

De accountant wist dat het kantoor één keer per zes jaar wordt getoetst en dat dit in 2012 voor het laatst was gebeurd. Dat er in 2019 nog steeds geen kantoortoetsing was geweest, had dan ook voor hem een reden moeten zijn om de antwoorden van de neef te verifiëren. Door de aankondiging van de tuchtklacht kwam hij alsnog te weten dat er een kantoortoetsing was gepland en dat de neef hierover had gelogen. Toch is de accountant ook daarna blijven vertrouwen op de neef en heeft hij geen maatregelen getroffen. Naar aanleiding van de aankondiging van de tuchtklacht heeft de accountant alleen met de neef gesproken, die daarbij toezegde dat hij het met de NBA zou “regelen”. De neef heeft echter niets gedaan en de accountant heeft niet onderzocht of hij al actie had ondernomen. Ook heeft de accountant zelf geen contact opgenomen met de NBA.

Dat de NBA nooit direct contact zocht met de accountant over de kantoortoetsing maakt niet uit. De accountant heeft zelf in het kantoorregister van de NBA het kantooradres als postadres opgegeven en vermeld dat de neef de contactpersoon is. Als het gaat om de toetsing van het accountantskantoor, ligt het voor de hand dat het kantoor wordt aangeschreven. In het ledenregister van de NBA staat de accountant ingeschreven op zijn huisadres. De brieven van de NBA over diens lidmaatschap heeft de accountant op zijn huisadres ontvangen.

De accountant is er dus verantwoordelijk voor dat de kantoortoetsing niet is doorgegaan en de vragenlijsten niet zijn ingediend. Daardoor heeft hij niet voldaan aan de Verordening op de kwaliteitsbeoordelingen en de NVKS en dus het fundamentele beginsel van professionaliteit geschonden. Hij is verder onzorgvuldig omgegaan met zijn verantwoordelijkheden als kwaliteitsbepaler van zijn kantoor en heeft daardoor ook het fundamentele beginsel van vakbekwaamheid en zorgvuldigheid geschonden.

Maatregel

Tijdelijke doorhaling van één maand.

Annotatie Lex van Almelo

Een accountant heeft samen met zijn neef een accountantskantoor. De accountant is de enige accountant en dus verantwoordelijk voor de kwaliteit van het kantoor. De neef heeft wel een accountantsopleiding gevolgd, maar geen stage gelopen. Hij moet de kantoorzaken afhandelen. De neef heeft psychische problemen en zegt in korte tijd in totaal negen - ! - afspraken voor kantoortoetsingen af. Hij verzwijgt dit voor de accountant en liegt erover als de accountant er uiteindelijk naar vraagt. Als de NBA de accountant op zijn huisadres aanschrijft en een tuchtklacht aankondigt, neemt de accountant halve maatregelen: hij laat de neef toezeggen dat deze het alsnog zal regelen met de NBA. Als dat niet gebeurt, dient de NBA de aangekondigde tuchtklacht in, die de Accountantskamer gegrond verklaart. De neef had weliswaar tegen hem gelogen, maar de accountant is de kwaliteitsbepaler en dus verantwoordelijk. Als je ruim zeven jaar na de laatste kantoortoetsing niets hebt gehoord over een nieuwe toetsing wees dan alert!