Tuchtrecht

Vertrouwelijke cijfers naar scheidende vrouw gestuurd

Een accountant-administratieconsulent stuurt de bestuurder van twee vennootschappen de stukken waar zij recht op heeft. Maar de dividenduitkering van een andere bv was vertrouwelijk.

Accountantskamer

Zaaknummers:
20/2468 Wtra AK
Datum uitspraak:
23 juli 2021
Oordeel:
deels gegrond
Maatregel:
waarschuwing
Status:
definitief
Vindplaats:
ECLI:NL:TACAKN:2021:51

Lex van Almelo

Belangrijkste feiten

Een accountant-administratieconsulent is sinds september 2016 in dienst bij een bv, die in januari 2018 deel gaat uitmaken van een accountants-, administratie- en belastingadvieskantoor. De accountant is de enige medewerker van deze bv. De aandelen van het kantoor zijn in handen van een bv, die zich presenteert als accountantskantoor en wordt bestuurd door twee directeuren, die geen accountant zijn. Het kantoor verricht onder meer administratieve en fiscale werkzaamheden voor een groep vennootschappen die online (on)roerende zaken aanbiedt en veilt.

De accountant heeft een opdrachtbevestiging opgesteld voor deze werkzaamheden en deze gedateerd op 20 april 2018. Hij stuurt die naar de dga van de verkoop- en veilingsite met het verzoek die ondertekend te retourneren. De dga stuurt echter niets terug. In oktober 2019 vraagt de accountant de dga per e-mail om de opdrachtbevestiging dezelfde dag alsnog te ondertekenen en retourneren, want “volgende week worden mijn dossiers getoetst door de beroepsorganisatie”. De dga geeft de volgende dag gehoor aan het verzoek.

Er zijn geen opdrachtbevestigingen voor de werkzaamheden die de andere vennootschappen van het kantoor tussen 2016 tot 2019 uitvoeren, waaronder het samenstellen van de jaarrekening 2018 voor enkele werkmaatschappijen van de site. Het accountantskantoor beëindigt de werkzaamheden definitief per 3 december 2019. De accountant en de dga van de site bakkeleien echter over de vraag of de opdracht al per februari 2019 is beëindigd en of de daarna uitgevoerde werkzaamheden zijn verricht zonder dat daarvoor opdracht is gegeven. Verder voeren het kantoor en de site diverse juridische procedures over de facturen die verband houden met deze werkzaamheden.

Los daarvan heeft de dga van de site in 2019 een financiering aangevraagd bij een bank. In verband daarmee heeft een bankmedewerker contact opgenomen met een directeur van het accountantskantoor en gevraagd om de meest actuele cijfers van een aantal van de werkmaatschappijen. De directeur mailt de gevraagde conceptcijfers medio maart aan de bank. Het verzoek van de bank om de definitieve jaarrekeningen te sturen, leidt hij door naar de accountant.

De dga van de site is aan het scheiden van zijn echtgenote, die mede-aandeelhouder en bestuurder was van één van de werkmaatschappijen van de site. In verband met de echtscheiding heeft zij de accountant gevraagd enkele stukken toe te sturen. De accountant stuurt haar in juni 2019 de conceptjaarrekeningen 2018 van enkele vennootschappen alsmede loonstroken en ib-rapporten van haar en haar ex. De dga laat de directeur van het accountantskantoor in september weten dat:

  • zijn ex-vrouw geen stukken hoeft te krijgen van bedrijven waarin ze geen belang heeft;
  • hij ervan uitgaat dat er geen stukken meer aan haar worden gestuurd.

De dga dient een klacht in tegen de accountant.

Klacht

De accountant heeft:

a. er niet voor gezorgd dat hij de opdrachten schriftelijk heeft bevestigd c.q. te laat gevraagd om de opdrachten alsnog te ondertekenen;

b. in strijd met zijn geheimhoudingsplicht stukken verstrekt aan de bank en de ex-vrouw van de klager of niet voorkomen dat de directeur van zijn werkgever dit deed;

c. de opgedragen fiscale werkzaamheden niet deugdelijk en niet tijdig uitgevoerd;

d. bij het samenstellen van de jaarrekening 2017 van één van de werkmaatschappijen onvoldoende onderzoek gedaan waardoor de jaarrekening materiele fouten bevat;

e. er niet voor gezorgd dat de directeur van het accountantskantoor betalingen ten behoeve van salarissen en facturen juist en tijdig heeft klaargezet.

Oordeel

Klachtonderdeel b is deels gegrond; de rest van de klacht is ongegrond.

Directe verantwoordelijkheid

Volgens de dga zijn alle werkzaamheden die het accountantskantoor heeft uitgevoerd tuchtrechtelijk toe te rekenen aan de accountant. Diens werkgever presenteert zich immers als accountantskantoor en de AA is de enige accountant die aan het kantoor verbonden is.

Dit betoog gaat niet op. Op grond van vaste jurisprudentie van de Accountantskamer en het College van Beroep voor het bedrijfsleven kan een accountant slechts tuchtrechtelijk verwijtbaar zijn voor handelingen die hij/zij/hen in persoon heeft verricht of nagelaten dan wel waarvoor deze als direct verantwoordelijke moet worden aangesproken.

Ad a Opdrachtbevestiging

Volgens de accountant werden de enige werkzaamheden waarvoor een schriftelijke opdrachtbevestiging nodig was uitgevoerd door de bv die pas sinds januari 2018 bestond. De overige werkzaamheden van het kantoor vielen hier niet onder. Voor de opdracht aan de bv waar de accountant werkte is wel een schriftelijke opdrachtbevestiging gemaakt en later ondertekend.

In paragraaf 25 van Standaard 4410 staat dat de accountant voordat hij/zij/hen de opdracht gaat uitvoeren de overeengekomen opdrachtvoorwaarden moet vastleggen in een opdrachtbevestiging of een andere schriftelijke overeenkomst. Uit de toelichting bij deze paragraaf blijkt dat de opdrachtbevestiging:

  • bepaalde inhoudelijke afspraken moet bevatten;
  • verder vormvrij is;
  • vóór het uitvoeren van de samenstellingsopdracht moet worden verstuurd.

De accountant heeft de aanvaarding van de opdracht bevestigd, vastgelegd en verstuurd naar de opdrachtgever.

Ad b Verstrekken cijfers

Uit de e-mailcorrespondentie blijkt dat de directeur van het accountantskantoor en de accountant namens de site informatie hebben verstrekt aan de bank in het kader van de financieringsaanvraag die de site had ingediend. Dan is het niet vreemd, laat staan tuchtrechtelijk verwijtbaar, dat de accountant de bank stukken heeft verstrekt in het kader van die aanvraag. Uit de begeleidende e-mails blijkt bovendien dat de accountant deze e-mails in cc heeft gestuurd naar de dga, die vervolgens nooit heeft geprotesteerd tegen het verstrekken van de informatie aan de bank. De accountant had dus (stilzwijgende) toestemming van de site om de informatie te verstrekken waar de bank om vroeg.

De accountant heeft ook diverse stukken gestuurd aan de ex van de dga, waaronder (concept)jaarrekeningen van drie vennootschappen. De ex was bestuurder van twee werkmaatschappijen toen de accountant die stukken verstrekte. Uit dien hoofde had zij recht op de jaarrekeningen van deze vennootschappen.

In de jaarrekeningen van de bv die fungeert als bestuurder van de hele groep staat een post dividenduitkeringen. De vrouw wilde die jaarrekeningen graag inzien, omdat de dividenduitkeringen voor haar van belang zijn in verband met de lopende echtscheidingsprocedure. Van de besturende vennootschap was zij echter geen bestuurder en één van de uitzonderingen op de vertrouwelijkheid (uit artikel 16 van de VGBA) is hier niet aan de orde. De accountant mocht dus niet uit eigen beweging de jaarrekeningen van die bv toesturen.

In 2020 heeft de directeur van het accountantskantoor de vrouw ook nog informatie verstrekt over veilingen. Dit valt echter niet onder werkzaamheden waarvoor de accountant tuchtrechtelijk verantwoordelijk is.

Ad c Fiscale werkzaamheden

De fiscale werkzaamheden werden in 2016 uitgevoerd door een ander accountantskantoor, terwijl de fiscale werkzaamheden in 2017 niet zijn uitgevoerd onder verantwoordelijkheid van de beklaagde accountant. De dga heeft niet aannemelijk gemaakt dat de accountant direct verantwoordelijk was voor het doen van de ob-aangiften en de naheffings- en suppletieaanslagen. Uit de opdrachtbevestiging van 20 april 2018 blijkt dat de accountant zich bezighield met samenstelwerkzaamheden, overige opdrachten en overige (fiscale) adviezen. Het doen van aangiften valt daar niet onder.

Overigens stond de accountant van 30 april 2016 tot 20 januari 2017 niet ingeschreven in het register van de NBA, zodat hij niet tuchtrechtelijk aansprakelijk is voor de werkzaamheden uit die periode.

Ad d Fouten jaarrekening 2017

De dga heeft niet aannemelijk gemaakt dat de accountant de jaarrekening 2017 van de groeps-bv niet vakkundig en zorgvuldig heeft samengesteld en dat deze daardoor een materiële fout bevat.

Ad e Klaarzetten betalingen

De dga heeft niet aannemelijk gemaakt dat de accountant tuchtrechtelijk verantwoordelijk zou zijn voor de fouten die de directeur van het accountantskantoor gemaakt zou hebben. Ook hier geldt: de accountant is evenmin tuchtrechtelijk aansprakelijk voor de werkzaamheden in de tijd dat hij niet stond ingeschreven in het register van de NBA.

Maatregel

Waarschuwing.

Annotatie Lex van Almelo

De uitspraak maakt duidelijk hoe handig een ondertekende opdrachtbevestiging is. In dit geval blijkt daar namelijk uit dat de aangeklaagde accountant geen opdracht had voor veel van de werkzaamheden, waarover wordt geklaagd. Volgens Standaard 4410 moet je de opdrachtbevestiging voor een samenstellingsopdracht versturen voordat je aan de klus begint. Dat de klant pas later ondertekent is volgens deze Standaard geen bezwaar. Wel voor de kwaliteitstoetsers, maar daarvoor was de accountant net op tijd.

De accountant in kwestie heeft keurig gehandeld op één puntje na: hij had niet de jaarrekening mogen verstrekken van een bv aan de ex van de dga van die bv. De ex en de dga waren nog volop aan het steggelen over de alimentatie en de vrouw wilde daarom graag zien hoeveel dividend de bv had uitgekeerd. Die informatie was echter vertrouwelijk, in tegenstelling tot de cijfers van twee bv’s waarvan de vrouw medebestuurder was. Op die cijfers had zij recht. Maar dus niet op de meest pikante cijfers. De dga had geen toestemming gegeven voor de verstrekking en de accountant heeft daarom het vertrouwelijkheidsbeginsel geschonden.

reacties

Reageren op een artikel kan tot drie maanden na plaatsing. Reageren op dit artikel is daarom niet meer mogelijk.

Aanmelden nieuwsbrief

Ontvang elke werkdag (maandag t/m vrijdag) de laatste nieuwsberichten, opinies en artikelen in uw mailbox.

Bent u NBA-lid? Dan kunt u zich ook aanmelden via uw ledenprofiel op MijnNBA.nl.