» Direct naar annotatie

Lex van Almelo

Belangrijkste feiten

Na de echtscheiding van zijn dochter in 2021 blijft een accountant-administratieconsulent kosteloos de belastingaangiften verzorgen, zonder opdrachtbevestiging. In juni 2022 doet hij aangifte IB over 2021 voor zijn dochter én haar ex, terwijl hij niet beschikt over de inkomensgegevens van de ex. De ex heeft op 30 april 2022 zelf al IB-aangifte over 2021 gedaan. In juli 2022 bericht de Belastingdienst aan de ex dat zijn verzamelinkomen over 2021 is vastgesteld op nihil.

De ex dient een klacht tegen de accountant in bij de Accountantskamer.

Klacht

De accountant heeft:

1. zonder toestemming belastingaangifte gedaan voor de ex;
2. geweigerd mee te werken aan de intrekking van de doorlopende machtiging.

Oordeel

Klachtonderdeel a is gegrond; klachtonderdeel b is ongegrond.

Professionele dienst voor familie

Op de zitting bij de Accountantskamer zegt de accountant dat hij kosteloos de belastingaangifte verzorgde in de familiesfeer, zonder formele opdracht. De Accountantskamer ziet het verzorgen van de belastingaangifte als een professionele dienst, omdat het werkzaamheden zijn waarvoor de accountant zijn vakbekwaamheid als accountant gebruikt. Hij oefende dus het accountantsberoep uit. Bij het uitvoeren van een professionele dienst moet de accountant zich houden aan de fundamentele beginselen uit de VGBA.

Ad a Aangifte zonder toestemming

De ex heeft op 30 april 2022 zelf aangifte IB 2021 gedaan. Het verzamelinkomen was daarbij 43.711 euro. In juli 2022 heeft de Belastingdienst het verzamelinkomen bepaald op 0 euro. Daardoor merkt de ex dat de accountant op 14 juni 2022 zonder zijn toestemming IB-aangifte over 2021 heeft gedaan namens de ex. Hiervoor heeft de accountant vermoedelijk de DigID van de ex gebruikt, in strijd met de AVG.

Op de zitting verklaart de accountant dat hij enkele jaren de belastingaangiften heeft verzorgd van zijn dochter en haar echtgenoot. In het echtscheidingsconvenant staat dat de dochter en haar ex over 2021 aangifte zullen doen als fiscaal partners wanneer dat een voordeel oplevert. Partijen zullen de IB-aangifte over 2021 in overleg met elkaar (laten) doen. De accountant legt deze bepaling uit het echtscheidingsconvenant zo uit dat de dochter en haar ex hem hebben aangewezen om de belastingaangifte over 2021 te verzorgen.

De accountant vraagt de ex meermaals diens (inkomens)gegevens aan te leveren, maar de ex reageert nergens op. De dochter vraagt haar vader de aangifte dan maar zonder de gegevens van haar ex in te dienen.

Voor de Accountantskamer staat vast dat de accountant ook aangifte IB heeft gedaan voor de ex, zonder te beschikken over de (juiste) inkomensgegevens en zonder geldige machtiging. Daarmee heeft de accountant niet zorgvuldig gehandeld. In het verleden was hij daartoe wellicht gemachtigd, maar de accountant mocht er niet van uitgaan dat de ex wilde dat hij dat ook deed na de echtscheiding. Omdat hij zijn inkomensgegevens niet heeft verstrekt aan de accountant moest laatstgenoemde ervan uitgaan dat de ex de machtiging had ingetrokken. Wat de accountant aanhaalt uit het (niet overgelegde) echtscheidingsconvenant is geen specifieke machtiging voor het doen van belastingaangifte. Die aangifte hangt af van het overleg dat de dochter en haar ex zouden moeten voeren.

De accountant had dus geen aangifte mogen indienen met gegevens van zijn voormalige schoonzoon. Dat was onzorgvuldig. De accountant heeft ontkend dat hij de DigID van de ex-schoonzoon heeft gebruikt. Hij had die DigID niet en doet de belastingaangiftes altijd via Nextens eXcellerate. De ex-schoonzoon heeft dit niet tegengesproken.

Ad b Meewerken aan intrekking machtiging

In 2022 heeft de ex-schoonzoon de Belastingdienst en Logius (als beheerder van het machtigingenregister) geïnformeerd dat hij niet langer gebruik maakt van de diensten van de accountant. Toch vraagt de Belastingdienst hem ieder jaar of de accountant gemachtigd mag worden voor de belastingaangifte. Volgens de ex ligt dat aan het computersysteem van de accountant, die echter weigert de verandering door te voeren.

Volgens de accountant staat de intrekking van een intermediairsmachtiging los van de geautomatiseerde serviceberichten van de Belastingdienst over de (vooraf ingevulde) aanslag en de toeslag. De Belastingdienst vraagt jaarlijks of zij deze berichten mag delen met de intermediair/gemachtigde. De ex moet reageren op deze brieven. Nextens heeft desgevraagd uitgezocht dat de ex alleen nog als 'voormalige klant' voorkomt in het aangiftesysteem.

De Accountantskamer stelt vast dat de ex de doorlopende machtiging om IB-aangifte te doen heeft ingetrokken en de Belastingdienst en Logius daarover heeft geïnformeerd. Gezien de toelichting van de accountant begrijpt de Accountantskamer dat de ex in actie moet komen om toezending van de geautomatiseerde berichten te voorkomen. Dat de ex daarop blijkbaar niet (voldoende) heeft gereageerd valt de accountant tuchtrechtelijk niet te verwijten.

Maatregel

Waarschuwing. De accountant verklaart zijn handelwijze uit de familieomstandigheden, die voortvloeien uit de echtscheiding en de rol van de ex-schoonzoon daarin. Deels geleid door emotie heeft de accountant de aangifte verzonden. Hoewel het onzorgvuldig handelen van de accountant daardoor wellicht te verklaren is, had hij er volgens de Accountantskamer voor moeten kiezen alleen aangifte te doen voor zijn dochter.

Annotatie Lex van Almelo

Een accountant-administratieconsulent wordt overmand door emoties als zijn dochter en haar man uit elkaar gaan. Volgens het echtscheidingsconvenant zullen de exen overleggen over de IB-aangifte. Maar de accountant ziet hierin een machtiging om voor beiden aangifte te doen, net als in de voorgaande jaren. Hij vraagt zijn ex-schoonzoon herhaaldelijk om inkomensgegevens, maar krijgt geen gehoor. De ex doet zelf aangifte en komt op een verzamelinkomen van 43.711 euro. Als hij een brief krijgt van de Belastingdienst, die het verzamelinkomen op nihil stelt, komt de ex erachter dat zijn gewezen schoonvader ook aangifte heeft gedaan, zonder machtiging en zonder zijn gegevens. Je zou denken dat een mens dolgelukkig is met een verzamelinkomen van nul. Maar de ex klaagt over de heimelijke aangifte. De tuchtrechter veroordeelt de onzorgvuldige handelwijze van de accountant, die gewoon aangifte had moeten doen voor zijn dochter alleen.

De accountant verzorgde de aangifte in de familiesfeer zonder formele opdrachtbevestiging. Omdat hij daarbij zijn vakbekwaamheid als accountant gebruikt, is dat gewoon een professionele dienst, waarbij hij zich moet houden aan alle fundamentele beginselen.