Eerste indruk
Het is nog niet zo heel lang geleden dat ik zelf nog examens moest afleggen om accountant te mogen worden. Inmiddels heb ik een andere rol gekregen en neem nu zelf examens af. Afgelopen jaar heb ik dat voor het eerst mogen doen.
Dit artikel is verschenen in de Accountant nr. 9, 2008
Bekijk alle artikelen uit dit nummer
Zeker met mijn eigen examens nog vers in het geheugen denk ik dat ik bij de eerste examens nog wel eens zenuwachtiger kan zijn geweest dan de betrokken studenten. In een periode van drie kwartier moeten we ons een oordeel vormen over de kwaliteit van de student en dat ook nog eens meetbaar maken met een cijfer.
In mijn tijd als student, vond ik veel toekenningen van cijfers erg subjectief. Ongetwijfeld zal dat ook nu nog steeds waar zijn. Toch is het dan opmerkelijk dat zowel ervaren als onervaren examinatoren over het algemeen (zonder overleg vooraf) op dezelfde normering uitkomen. Blijkbaar is de subjectiviteit tijdens de opleiding toch al vrij snel een objectieve norm geworden.
In de accountancy kom je in aanraking met een grote verscheidenheid aan mensen. Dit draagt sterk bij aan de aanwezige mensenkennis. Op basis van een eerste kennismaking kan al snel een inschatting worden gemaakt. Hoewel een eerste indruk niet altijd allesbepalend hoeft te zijn, speelt dit wel een belangrijke rol. Zeker in die gevallen waarin tijd een beperkende factor is.
Bij de examens doe ik een gevaarlijke constatering. Soms heb ik al na enkele minuten een oordeel klaar over de betrokken student. Gelukkig merk ik dit zelf en kan ik actief op zoek gaan naar een mogelijke onderbouwing dat mijn eerste indruk fout is. Bij de afweging van het cijfer kan ik rekening houden met mijn eigen constatering en dit achteraf meewegen en corrigeren. Bovendien is er niet voor niks nog een examinator aanwezig. Deze kan mijn vooringenomenheid corrigeren. Overigens zijn er slechts weinig gevallen waarbij ik achteraf tot een andere conclusie ben gekomen.
Naast het gebruik van mijn aanwezige mensenkennis, heb ik ook weer vele nieuwe ervaringen opgedaan. De manier waarop mensen het gesprek aangaan is sterk wisselend. Het niveau van sommige studenten is schrikken. Zelfs basisbegrippen als volledigheid en juistheid zijn niet bij iedereen bekend.
De reacties op de cijfers variëren sterk. Van blij verrast tot gigantisch kwaad. Van onbegrip tot nieuw verkregen inzichten. Tranen van vreugde en van verdriet. Voor mij is weer een hele wereld opengegaan en mijn kennis is verbreed.
Accountants. Soms zijn het net mensen.
Homme Idzerda