Nieuws 12 december 2022

BusySeasonTalks: 'Je hoeft maar één keer ja te zeggen en je hangt'

De 56ste editie van de BusySeasonTalks op 6 december was de laatste voor de winterstop. Een sessie over het thema 'Waar de onderwereld de bovenwereld ontmoet'. En met een inkijkje in de jongste ranglijst van accountantskantoren.

Hosts Lotte van Mierlo en Mitchell de Caluwe spraken over fraude, witwassen, corruptie en de rol van de accountant, met gasten Jim de Koning (Politie Team Criminele Inlichtingen), Peter van Leusden (ex-FIOD, nu anti-fraude- en anti-corruptie-expert bij Partner in Compliance) en 'vriend van de show' Arnout van Kempen (zelfstandig compliance officer).

De sessie trapte af met een toelichting op de nieuwe Top 50-kantorenranglijst, zoals recent gepubliceerd door AccountancyVanmorgen. Wilbert Geijtenbeek, die als hoofdredacteur per 1 januari 2023 weer vertrekt bij de vaksite, noemde het "spelen met Excelsheets", iets wat hij graag doet.

Belangrijke trend dit jaar is dat de mkb-praktijk "echt bloeiend" is, stelde hij. De sterkste omzetgroei is met name zichtbaar bij de twintig onderste kantoren in de top vijftig-lijst. Dat komt ook door het afstoten van klanten door grotere kantoren naar kleinere marktpartijen. Met name kantoren als QConcepts, Eshuis, Visser & Visser, Van Ree en HLB Witlox deden het goed in 2021, het jaar waar de ranglijst betrekking op heeft.

Ook internationale netwerken zijn voor mkb-kantoren belangrijk aan het worden, aldus Wilbert. Andere opvallende ontwikkeling, die met name in dit jaar zichtbaar werd, is de rol van private equity-partijen. Dat werd duidelijk bij De Jong & Laan, maar ook bij een Belgische joint venture met het Zwolse Brouwers Accountants. Ook dit past volgens de AV-hoofdredacteur bij de duidelijke ambitie van kantoren om te groeien en het netwerk te verbreden.

Onder- en bovenwereld

Bij het gesprek over de relatie tussen onder- en bovenwereld stelde Jim de Koning dat hij vanuit de politie regelmatig voorlichting geeft aan intermediairs als makelaars, notarissen en accountants, over het herkennen van mogelijke signalen van onderwereldpraktijken. Want die onderwereld blijft zoeken naar mogelijkheden in de bovenwereld om gelden wit te wassen. Zoals het onder druk zetten van kwetsbare ondernemers. "Je hoeft maar één keer ergens 'ja' tegen te zeggen en je hangt."

Volgens Peter van Leusden is afpersing "de uiterste vorm van corruptie, daar kom je ongelofelijk moeilijk weer uit". En in tijden van financiële zorgen zie je altijd dat dit soort zaken een vlucht neemt, stelde hij.

Arnout van Kempen benadrukte de poortwachtersfunctie van accountants, vanuit de wet en vanuit de eigen beroepscode. Wel reden voor frustratie is het gevoel dat het melden van incidenten bij een Financial Intelligence Unit (FIU) niet altijd leidt tot actie. "Dan melden we iets en dan doen ze er niets mee." Maar volgens Jim is het omwille van de privacy niet altijd "terug te geven" of er iets met signalen wordt gedaan. "Informatie die bij ons terecht komt levert nog geen bewijs, maar kan wel aanleiding zijn voor onderzoek of het ontbrekende puzzelstukje." Hij snapt de worsteling van accountants, maar "als ze het bij ons neerleggen, valt er vaak een last van ze af". Melden helpt om het vak van accountant "moreel overeind" te houden.

Ook Peter snapte de frustratie over niets terughoren na een incidentmelding, maar benadrukte dat melden toch van belang is voor verder onderzoek. Vorig jaar kreeg de FIU ruim 2.700 meldingen vanuit accountants. "Niet echt veel, de accountant mag nog eens in de eigen spiegel kijken", vond hij. Arnout noemde het zelfs "krankzinnig weinig".

Afdeling List en Bedrog

Als er corruptie speelt bij een klant, zit je naar een valse administratie te kijken, benadrukte Peter. Dus moet je er "alles aan doen om dat zichtbaar te maken". Bij sommige bedrijven is zelfs bewust sprake van een afdeling 'List en Bedrog' om een schijnwereld op te zetten. "Taak van de accountant is om die schijnwereld te onderscheiden van de echte wereld."

Volgens Arnout is het herkennen van een goed vervalst document niet zo makkelijk. Dus het vooral zaak je gezonde verstand te gebruiken en aan te slaan als je denkt 'he dat is gek'. Zoals wanneer je bij de controle facturen van schoonmaakbedrijf tegenkomt, waarop dat bedrijf factureert voor advieswerk. "Als je iets raars ziet, dan zoek je dat uit." We moeten elkaar niet niet gek maken met wettelijke regelingen, stelde hij, maar vooral het werk goed doen.

Peter sprak naast witwassen ook over 'zwartwassen': Wit geld uit een bedrijf halen om corruptiebetalingen te doen, vaak via offshore constructies. "Rotte appels in administratiekantoren lenen zich daar soms voor."

Arnout vreesde bij het nieuwe werk rondom duurzaamheidsverslaggeving ook weer voor nieuwe vormen van fraude. De ruimte om te frauderen is daar nog groot. "Als je ruimte hebt om je groener voor te stellen dan je bent, dan gaat dat gebeuren."

Aleks Kayhan sloot de laatste sessie voor de winterstop muzikaal af met een reflectie op de afgelopen edities van de BusySeasonTalks. Dat leverde nummers op als Viva la vida, Wicked game en I want to break free. De eerste medley in BST, zo werd gesteld.

BST in voorprogramma ledenvergadering

De winterstop van BST duurt tot medio februari 2023. Wel hebben twee hosts van de show een rol tijdens het voorprogramma van de NBA-ledenvergadering van 12 december in Utrecht. Na een lezing van natuurfilosoof Matthijs Schouten wordt onder hun leiding gesproken over de nieuwe duurzaamheidsrichtlijn CSRD en de kansen voor accountants.

Editie 56 van de reeks 'huiskamergesprekken voor accountants' is terug te luisteren via Spotify. Ook is er deze keer weer een visuele vastlegging door 'tekenend accountant' Ferry Timp.

Meer informatie over de BusySeasonTalks is beschikbaar via LinkedIn.