NBA 07 april 2014

Er is meer dan assurance

Accountants zijn opgeleid om assurance te kunnen verstrekken. Deze kennis wordt aangewend als een accountant een controle, beoordeling of andere assurance-opdracht uitvoert. Maar accountants kunnen veel meer bijdragen aan het maatschappelijk verkeer dan de verklaring bij de jaarrekening. En dat doen ze gelukkig ook.

Dat begint met accountants die mkb-ondernemers ondersteunen bij het samenstellen van de jaarrekening. Soms hoor ik accountants de waarde van het samenstellen bagatelliseren. Volgens mij verliezen we dan de realiteit uit het oog. Toen ik een paar jaar geleden mijn nieuwe huis liet bouwen ging ik op zoek naar een goede aannemer. Hij gaf mij geen assurance, en toch gaf zijn kennis mij het vertrouwen dat mijn huis vakbekwaam en zorgvuldig door hem zou worden gebouwd. En ik heb veel gehad aan de tips die hij mij tijdens de bouw gaf, wederom geen assurance dat het er beter van zou worden, maar we hebben er nog dagelijks het woongenot van. Zo kan een accountant ook zijn opdrachtgever helpen.

Ook voor derden kan de betrokkenheid bij het samenstellen van de jaarrekening toegevoegde waarde hebben. Waarom hebben mensen er vertrouwen in dat een regelmatig door een dealer onderhouden auto goed onderhouden zal zijn? Dat heeft te maken met de vakbekwaamheid en zorgvuldigheid van de dealer.

Het is juist de deskundigheid op het gebied van administratieve verwerking en financiële verslaggeving die de accountant inzet bij het samenstellen. Het lijkt me dan terecht dat de betrokkenheid van de accountant de lezers van deze rapportages het vertrouwen geeft dat de jaarrekening vakbekwaam en zorgvuldig is samengesteld. Zeker als zij weten dat deze accountant op grond van zijn beroepsregels de werkzaamheden objectief moet uitvoeren en dat diezelfde regels van hem eisen dat hij integer handelt en zijn naam niet bewust verbindt aan misleidende rapportages.

Ook accountants in business spelen een belangrijke rol als het gaat om betrouwbare en transparante informatie. Van deze accountants mag je verwachten dat hun ethische waarden er aan bijdragen dat de kwaliteit van de rapportages beter wordt, dat het handelen van organisaties beter controleerbaar is of dat organisaties zich aan de wet- en regelgeving houden.

Wel of geen assurance? We maken ons het elkaar onnodig moeilijk en doen elkaar vaak te kort. Een assurance-opdracht is beoogd om een overall conclusie te trekken bij een verantwoording. Is dat niet de aard van de opdracht, dan is het volgens onze beroepsreglementering geen assurance-opdracht. In het Engels staat het er mooi ‘we do not express assurance'. Maar dat wil niet zeggen dat een gebruiker van accountantsdiensten bij andere opdrachten geen vertrouwen kan ontlenen aan het werk van de accountant!

Accountants doen er dus toe en kunnen dagelijks veel voor de maatschappij betekenen. Overigens niet door genoegzaam achterover te leunen. We moeten namelijk nog meer leren in te spelen op (technologische) veranderingen, op behoeften aan snellere informatie en aan informatie op meer gebieden. Het ontwikkelen van guidance en wellicht soms ook standaarden voor nieuwe vormen van dienstverlening is daarvan het logische gevolg. En dat hoeven echt niet allemaal assurance-opdrachten te zijn.

Peter Eimers, voorzitter Adviescollege Beroepsreglementering

Deze bijdrage is ook als column geplaatst in het aprilnummer van Accountant.