Rare vogels die Amerikanen
Na een heerlijke vakantie in Oeganda - aanrader! - mag ik weer aan het werk, hoewel het nieuwe academisch jaar nog moet starten. Een jaar waarin ongetwijfeld weer fraaie stukken door collega's worden geschreven, mooie studies worden uitgevoerd en het (academisch) debat hoogtij viert.
Tijdens een 'dwaaluurtje' gedurende de vakantie bladerde ik door wat meegenomen lectuur. Ik gebruikte een recent boek, The Chickenshit Club, voor een FD-column. Daarin gaf ik aan dat in de Verenigde Staten de vervolging van witteboordencriminaliteit op een laag pitje is komen te staan. Het Openbaar Ministerie aldaar (The Chickenshit Club) zou dusdanig veel zaken via schikkingen en soortgelijke instrumenten afwerken dat de vervolgingscijfers naar a twenty year low zijn gezakt.
Een opvallende constatering, omdat we vrijwel dagelijks lezen over fraude door de top van het bedrijfsleven in de Verenigde Staten. Je kan geen krant openslaan of er staat wel een casus in die zich leent voor een strafrechtelijke aanpak. En 'wibocri's' horen wat mij betreft net zo hard achter de tralies als de 'nuts, sluts & perverts' in de maatschappij.
Tegenover de diepterecords qua vervolging van fraudeurs staat een recent onderzoek van collega's van de Stanford Graduate School of Business and the Rock Center for Corporate Governance. Een onderzoek met als titel Punishing Ceo's for bad behavior: 2017 public perception survey, die ook deel uitmaakte van mijn boekentas.
Laatstgenoemd onderzoek gaat niet louter over de strafrechtelijke aanpak van onethisch gedrag: 'We find that the public is highly critical of - and very willing to fire - CEOs who engage in behaviors that are morally or ethically questionable, even if these actions are not illegal and in some cases even if they cause no obvious harm to shareholders, employees, or the public.' Aldus professor David Larcker die bij het onderzoek betrokken was.
Uit het onderzoek blijkt dat de respondenten - 1.554 in totaal - het meest moeite hebben met een ceo die offensief taalgebruik of gedrag toont. Daarna volgen: leugens vertellen over het product, het hebben van een relatie op het werk en vervolgens liegen over andere zaken dan het product of de financiën.
Pas op de vijfde plaats komt het geven van een verkeerde voorstelling rondom financiële zaken. Nog opvallender is dat slechts 35 procent van de respondenten van mening is dat dit vergrijp tot ontslag van de ceo zou moeten leiden. Bij de andere vergrijpen ligt de ontslagdrang hoger: liegen over het product (61 procent), offensief taalgebruik (52 procent), relatie op het werk (48 procent) en liegen over andere zaken dan het product of de financiën (43 procent).
Rare vogels die Amerikanen. Frauduleus gedrag, zoals het door een ceo van een bank tegen een lagere rente dan normaal uitlenen van geld aan familie of vrienden, het liegen over behaalde diploma's en het niet actief melden van strafrechtelijke veroordelingen bij een sollicitatie, wordt als minder slecht gedrag gezien dan het door de ceo bekijken van porno op de werkcomputer. Of dan het dragen van louter ondergoed op de werkvloer.
Maar ja, wekt dit alles echt verbazing als het gaat over een land en volk dat Donald Trump als first man heeft verkozen?