Nieuws 29 september 2011

Transparantieverslag PwC als onderdeel ‘drietrapsraket’

PwC heeft vandaag zijn Transparantieverslag 2010-2011 gepubliceerd. Een primeur daarbij is dat PwC over dit verslag ook een assurance-rapport heeft laten opstellen, door KPMG.

PwC is het tweede big four kantoor dat dit jaar zijn transparantieverslag publiceert. Het transparantieverslag van Deloitte verscheen eerder deze maand. 

Jaarlijkse publicatie van een Transparantieverslag is sinds 2007 verplicht voor alle accountantsorganisaties met een vergunning tot het controleren van organisaties van openbaar belang (oob's). Over de kwaliteit en inhoud van transparantieverslagen is de laatste jaren debat geweest, ook in NBA-verband. 

Volgens Peter van Mierlo, voorzitter van de accountantspraktijk van PwC, bevat dit nieuwe PwC-transparantieverslag een paar duidelijke verbeteringen vergeleken met eerdere edities. Zo is het hoofdstuk over kwaliteitsbeleid en risicomanagement inzichtelijker dan voorheen en zijn de kerncijfers uitgebreider. 

Nieuw is ook de gedetailleerde uitsplitsing van de omzet waarbij, apart voor zowel de groep oob-klanten als andere groepen (wettelijke en overige) controleklanten, wordt aangegeven voor welke bedragen er wat voor aanvullende diensten zijn verleend. 

Van Mierlo wijst er in dat verband op, zowel in het verslag zelf als in een mondelinge toelichting, dat PwC zich zorgen maakt over het feit dat de AFM alle assurance-gerelateerde dienstverlening - "dus zekerheidsverschaffing buiten de strikte kaders van de wettelijke controle" - schaart onder 'overige adviesdiensten'. "Daardoor ontstaat onterecht een negatief beeld van onze onafhankelijkheid. De indeling die de AFM voorstaat is ook niet gebaseerd op de huidige regelgeving." 

Net als Deloitte geeft ook PwC openheid over de resultaten van de externe toetsing door de AFM en over eventuele verplichte meldingen van incidenten aan de toezichthouder. Waar Deloitte mededeelde dat de AFM het kantoor vorig jaar een bestuurlijke boete gaf, meldt PwC dat de AFM geen overtredingen heeft gesignaleerd of 'enige vorm van maatregelen' heeft opgelegd. Ook zijn er 'geen incidenten geweest die gemeld hadden moeten worden'. 

Van Mierlo benadrukt dat dit geheel los staat van het PwC-standpunt dat de AFM in zijn kwaliteitsrapportages de namen van kantoren zou moeten vermelden, in plaats van de alles-over-één-kam-conclusies die in de huidige rapporten naar buiten worden gebracht. 

Het Transparantieverslag 2010-2011 van PwC maakt onderdeel uit van een 'totaal' jaarverslag, een 'drietrapsraket' waarin ook de jaarrekening en het maatschappelijk verslag zijn opgenomen. Van Mierlo spreekt van "een aanzet tot integrated reporting. Een aanzet, omdat daar nog wel een nader normenkader voor gewenst is". 

PwC wil met dit gecombineerde verslag ook het debat aanzwengelen over hoe ondernemingen tegen verslaggeving aan zouden moeten kijken, aldus Van Mierlo. De maatschappelijke informatiebehoefte is breder dan nu in jaarrekeningen wordt geboden. Het werkelijke debat naar aanleiding van de financiële crisis gaat volgens hem dan ook niet alleen over de onafhankelijkheid van de accountant, maar zeker ook over de vraag "waar ondernemingen verslag over zouden moeten doen en waar de accountant een verklaring bij dient af te geven. Kern is het geven van inzicht in het waardecreatieproces van de onderneming". 

Niettemin opent het transparantieverslag met drie pagina's waarin nog eens de standpunten worden toegelicht over de diverse nu in discussie zijnde hervormingvoorstellen van onder meer eurocommissaris Barnier. "We willen publiekelijk verslag leggen over onze maatschappelijke nutsfunctie. Waarom dan ook niet schrijven over dat waar de kranten vol van staan", aldus Van Mierlo. 

De PwC-standpunten bieden voor volgers van de discussie geen verrassingen. Wel merkt Van Mierlo op dat hoewel hij niets ziet in een algeheel verbod op advisering bij controleklanten, er naar zijn smaak nog wel een "te groot grijs gebied" is van wat nu wel en niet mag. "Ik ben in het algemeen geen voorstander van meer regels, maar op dit terrein zou nadere regelgeving wel goed zijn. Ook omdat commissarissen er dan makkelijker mee uit de voeten kunnen."