Het oordeel van de accountant was nog nooit zo belangrijk. Vraag is of de accountant het juiste oordeel nog kan geven, aldus Jan Bouwens.
Discussie ColumnHet belang van het beoordelingsvermogen van de accountant
De notie 'oordeel' roept bij verschillende mensen steeds een andere betekenis op. Sommige mensen zullen verwijzen naar het rechtssysteem, met de onafhankelijke rechter als middelpunt die bewijsmateriaal in de context van de wet onderscheidt en vergelijkt en vervolgens een uitspraak doet. Voor andere mensen kan de term oordeel verwijzen naar waarden en normen die hun acties leiden en ook naar hoe anderen hun stelsel van waarden en normen toepassen of hoe de acties van mensen worden beoordeeld door hun leeftijdsgenoten. Sommigen gebruiken een supernorm of God als het ultieme referentiepunt.
Weer een andere groep mensen probeert economisch inzicht te krijgen in een verzameling bewijsmateriaal, om te beslissen of de boekhouding of financiƫle overzichten van een bedrijf waar zijn, in die zin dat er geen onwaarheden zijn. En eerlijk, in die zin dat het resultaat nauwkeurig de toestand weergeeft waarin het bedrijf zich bevindt.
Om tot dergelijke beslissingen te komen moet de accountant vaststellen of interne beheersingsmaatregelen aanwezig zijn en daarnaast toetsen of deze hebben gewerkt en hebben geleid tot de juiste waarderingen en classificering in de jaarrekening. Auditteams komen continue tot oordelen tijdens het controleproces en aan het einde van de controle bepaalt de managing partner welk ultiem oordeel aan de voorgelegde jaarrekening wordt verbonden. Al deze oordelen zijn gebaseerd op het bewijs dat werd verzameld.
Je zou je kunnen afvragen: wat is bewijs, in een tijdperk waarin deep fake echte mensen vervangt, alternatieve feiten als feiten worden gepresenteerd, machine learning codes zich vertalen in discriminerende AI en/of waar alternatieve feiten worden vergroot? Kunnen controlerend accountants deze gegevens vertrouwen? Zijn bedrijven zich voldoende bewust van de risico's die deze factoren met zich meebrengen? Kunnen we erop vertrouwen dat de auditor dat telefoontje pleegt? En in hoeverre plaatst het oordeel van de controlerend accountant dit in de positie van de rechter in juridische zin, of in de positie van de peer die een supernorm als referentiepunt gebruikt? Het is duidelijk dat de rol van oordelen van de controlerend accountant in het creƫren van vertrouwen nog nooit zo belangrijk is geweest.
We hebben de net gehouden FAR-conferentie hieraan gewijd en we zijn hier nog lang niet over uitgesproken, want het wezen van het werk van de controlerend accountant wordt geraakt door de nieuwe ontwikkelingen. Leiden we accountants op die naar een supernorm kunnen oordelen?
Wat vindt u van deze column?
ReageerGerelateerd
Wie niet betaalt, maar wel bepaalt
Om audits van topkwaliteit te kunnen leveren moet de prijs omhoog, meent Jan Bouwens. De discussie zou moeten gaan over wie het verschil moet bijbetalen.
Prijsvraag: de eerste nominatieronde
Philip Elsas riep eerder accountants op om deel te nemen aan een internationale prijsvraag met als uitgangspunt: Wie begrijpt volledigheidscontroles nog? Nederland...
Keuzevrijheid voor accountants
Het gebrek aan keuze op de markt voor wettelijke accountantscontroles vraagt om een oplossing. Zoals meer ruimte voor accountants die zich willen afsplitsen.
AFM legt miljoenenboete op aan vastgoedinvesteerder Bever Holding
De Autoriteit Financiële Markten (AFM) heeft vastgoedinvesteerder Bever Holding twee boetes opgelegd met een totale waarde van 5 miljoen euro. Het bedrijf zou een...
Managementletters en de kunst van begrip, prioritering en actie
Bij de meeste organisaties is recentelijk de management letter van de accountant binnengekomen. De vraag die nu op tafel ligt: Hoe geef je hier op de meest overtuigende...