Opinie

Kannibaal Steve

Dienend leiderschap, coachend leiderschap, empathisch leiderschap. Wel eens van gehoord? Steve niet. Om een door hemzelf vaak gebezigde kwalificatie te gebruiken: een onvervalste asshole was het, die gelauwerde topman van Apple.

Zoals zo velen heb ook ik de vuistdikke biografie van Apple-icoon Steve Jobs, na zijn dood ongeveer uitgeroepen tot de Moderne Messias, maar eens ter hand genomen. En wat blijkt? De man was ongetwijfeld een visionair, in zekere zin. Hij zag dingen op de juiste tijd en de juiste plaats, had een neus voor design en voor wat consumenten willen en hij heeft daarmee zowel de draadloze communicatie en de muziekindustrie grondig weten te hervormen. Maar mijn hemel, wat een zeldzame minkukel was het verder. Als mens en als manager. Hij was egoïstisch, tiranniek, achterbaks, onbeschoft, ondankbaar en volgens velen die met hem werkten gespeend van empathisch vermogen. 

Zo beschrijft het boek hoe Jobs mensen die veel voor hem hadden gedaan, later keihard liet vallen. Hoe hij pronkte met andermans veren, altijd kritiek gaf ("This is shit!") en nauwelijks complimenten. En hoe hij zijn Mercedes parkeerde op invalidenplekken, daarbij soms ook nog twee plaatsen tegelijk in beslag nemend. Menigeen verhaalt nu nog van de ijskoude blik waarmee hij je kon fixeren. En inderdaad, wie het portret op de boekcover bekijkt krijgt de neiging snel te controleren of de voordeur wel op slot zit. 

Het enige positieve wat je over Jobs als mens kunt zeggen is dat hij zijn zelf uitgekozen biograaf geen strobreed in de weg heeft gelegd om dit allemaal op te schrijven. 

Wat leert dat ons? Allereerst dat je voor succes niet aardig hoeft te zijn. Sommigen zeggen zelfs dat zulke mensen soms nodig zijn. Dat laatste lijkt mij grote onzin. Wel nuttig, naast zijn perfectionisme, waren Jobs' onafhankelijke geest en eigenzinnigheid. Het was, om even terug te grijpen op mijn oktobercolumn, niet iemand die nu lichtbruine schoenen zou dragen. Ook daarin sloeg hij trouwens door. In het conformistische zakenwereldje liep hij lange tijd rond op blote voeten en zonder deodorant. En dus met de nodige body odor, hoewel hij zelf meende dat zijn veganistische dieet hem daartegen beschermde. 

Toch valt er te leren van Jobs. Mij troffen vooral twee van zijn credo's. Allereerst zijn bekende weigering om voorafgaand aan een productlancering marktonderzoek te doen: "Because customers don't know what they want until we've shown them." Of dat voor accountants van toepassing is betwijfel ik, maar voor media en veel andere sectoren wel, denk ik. 

Een tweede credo is voor accountants wel behartigenswaardig. Dat gaat over kannibalisme, maar in een andere betekenis dan de vorm die hijzelf figuurlijk tegenover anderen bedreef. Het gaat over nieuwe producten: "If you don't cannabalize yourself, someone else will." Vanuit die overtuiging introduceerde hij de iPhone en de iPad, ook al zouden die apparaten waarschijnlijk ten koste gaan van de verkopen van respectievelijk de iPod en de laptop. 

Accountants zouden dat denk ik ter harte moeten nemen. Zeker in deze tijd van gratis boekhouders, slimme automatiseerders en andere liefhebbers van traditioneel accountantsvlees.

Deze bijdrage is ook als column geplaatst in het novembernummer van Accountant.

Wat vindt u van deze opinie?

Reageer Spelregels debat

Tom Nierop was van november 2001 tot juni 2016 hoofdredacteur van Accountant en Accountant.nl.

reacties

Reageren op een artikel kan tot drie maanden na plaatsing. Reageren op dit artikel is daarom niet meer mogelijk.

Aanmelden nieuwsbrief

Ontvang elke werkdag (maandag t/m vrijdag) de laatste nieuwsberichten, opinies en artikelen in uw mailbox.

Bent u NBA-lid? Dan kunt u zich ook aanmelden via uw ledenprofiel op MijnNBA.nl.