Lex van Almelo

Belangrijkste feiten

Begin 2012 worden een bouwbedrijf en drie gelieerde vennootschappen in staat van faillissement verklaard. Een advocaat wordt benoemd tot curator.

Namens één van de crediteuren van het bouwbedrijf stuurt een registeraccountant in business op 8 februari 2012 een e-mail naar onder anderen de curator. "Waarom er sprake is van een faillissement is ons niet duidelijk en we hebben heel veel vragen." Op basis van de beschikbare informatie en de goedkeurende accountantsverklaring van een ander accountantskantoor zou een faillissement volgens de accountant in business niet nodig zijn.

Nog dezelfde dag stuurt de accountant in business deze e-mail opnieuw, maar nu met een aanvulling. Hij heeft uit de krant begrepen dat de curator lopende werken heeft verkocht zonder de schuldeisers te informeren. Zijn cliënt heeft een vordering van bijna 1,3 ton "en heeft recht om te weten hoe het zit".

Niet lang daarna hebben de accountant en de curator telefonisch contact. De curator laat weten dat het faillissement is aangevraagd omdat het bouwbedrijf is opgehouden met betalen.

Eind februari stuurt de accountant de curator een e-mailbericht met het verwijt dat curator niet bereid is informatie te geven. De accountant dreigt een klacht tegen de curator in te dienen bij de Deken van de Orde van Advocaten.

De curator laat dezelfde dag nog in een reactie weten bereid te zijn tot constructief overleg. Voor een antwoord op de gestelde vragen moet de accountant echter wachten tot de curator klaar is met zijn onderzoek.

De volgende dag stuurt de accountant opnieuw een e-mail aan de curator met een aantal vragen waarop hij in het faillissementsverslag antwoord moet geven. De accountant dreigt nu een tuchtklacht in te dienen bij de NBA/Accountantskamer (sic).

Naar aanleiding van het eerste faillissementsverslag vraagt de accountant de curator om overzichten toe te sturen van ingediende en voorlopig erkende concurrente schuldvorderingen van de vennootschappen. Nadat de accountant deze lijsten ontvangen heeft, stuurt hij de crediteuren en de curator een brief.

Daarin schrijft hij onder meer: "Het eerste faillissementsverslag van de curator hebben wij zorgvuldig doorgenomen en wij zijn op zijn zachtst gezegd niet tevreden met de manier hoopt hij de belangen van U, de concurrente crediteuren, tot op heden heeft behartigd. Hij is zeer onzorgvuldig te werk gegaan ..." De accountant voegt er enkele conclusies aan toe alsmede "Onze voorstel en pan van aanpak".

De aanpak komt er op neer dat de accountant zal proberen zelf de curator te vervangen. Ook zal hij een tuchtklacht indienen tegen de accountant die de jaarrekeningen 2010 van het bouwbedrijf heeft goedgekeurd. Een tuchtrechtelijke veroordeling zal een goede opmaat zijn tot een claim. En als de controlerend accountant niet wordt veroordeeld dan levert de procedure "informatie op, dat naar onze inschatting zeer nadelig zou kunnen zijn voor directie en aandeelhouders".

De accountant schrijft verder dat de weg lang zal zijn. "Wij zijn ons ervan bewust dat wij heel beslagen te werk moeten gaan. (...) Wij kunnen Uw vordering niet garanderen maar als U deze kans laat liggen, dan is het zeer waarschijnlijk dat U Uw vordering niet meer ontvangt."

De accountant voegt er aan toe dat hij als registeraccountant en directeur van het accountantskantoor werkzaam is als accountant in business en zijn kantoor geen accountants-, beoordelings- of samenstelverklaringen afgeeft. "De titel Registeraccountant moet U zien als een deskundigheidsaanduiding ..."

Daarna stuurt de accountant nog meer brieven naar de crediteuren. Daarin schrijft hij onder meer dat de curator de belangen van de crediteuren "tot op heden onvoorstelbaar onzorgvuldig heeft behartigd". Hij schrijft dit te kunnen onderbouwen met feiten.

Ook stuurt hij een verzoek naar de rechter-commissaris om hem te benoemen tot curator. Daarbij wijst hij op vermeende onzorgvuldigheden in het faillissementsverslag. "Wij zijn van mening en kunnen onderbouwen dat in dit faillissement veel te veel uren door de curator zijn besteed en hetgeen bij zorgvuldig handelen eenvoudig voorkomen had kunnen worden."

De rechter-commissaris verklaart het verzoek niet-ontvankelijk. Het verzoek leidt tot een publicatie in een dagblad, waarop de advocaat van de curator reageert met een verzoek om een nadere onderbouwing van de algemene beschuldigingen. De advocaat wijst er bovendien op dat het "zeer onwenselijk" zou zijn als de accountant curator zou worden in eigen zaak. "In ieder geval lijkt dat niet te stroken met de integriteit waarmee u schermt jegens de crediteuren."

De accountant laat weten dat hij nog steeds van mening is dat de curator "onvoorstelbaar onzorgvuldig heeft gehandeld en absoluut niet het belang van de concurrente crediteuren heeft gediend".

De advocaat van de curator schrijft dat de curator en hij begrip hebben voor "de emotie van een potentieel verlies van een vordering bij de crediteuren". Voor de emoties van de professionele dienstverlener die zich opwerpt als belangenbehartiger van crediteren hebben beiden echter geen begrip. Zij dreigen een klacht in te dienen bij de NBA.

De accountant verzoekt opnieuw om de curator te vervangen en hem te benoemen tot medecurator. Als dit verzoek wordt afgewezen, vraagt hij de rechtbank om de rechter-commissaris te ontslaan. Ook dit verzoek loopt op niets uit.

Op 9 juli spreken de accountant en vijf crediteuren met de curator en zijn advocaat. Twee dagen later draagt de curator een crediteurencommissie voor bij de rechtbank. In die commissie zit geen van de crediteuren die worden vertegenwoordigd door de accountant.

Op 1 augustus dient de curator een klacht in bij de Accountantskamer.

Klacht

De accountant heeft niet-integer, niet objectief, ondeskundig, onzorgvuldig en onprofessioneel gehandeld door zich zowel tegenover de curator als derden neerbuigend uit te laten over de curator en mededelingen te doen die geen deugdelijke grondslag hebben.

Oordeel

De klacht is gegrond.

De Accountantskamer stelt vast dat de accountant de geuite beschuldigingen niet met bewijsstukken heeft gestaafd. Op de zitting bij de Accountantskamer heeft de accountant verklaard dat hij wel beschikt over bewijsstukken, maar ook dat hij deze (nog) niet wil prijsgeven.

"Deze verzuimen getuigen van een ernstige mate van onzorgvuldigheid, aangezien van een accountant verlangd kan worden dat hij zijn (publieke) uitlatingen deugdelijke onderbouwt (...) Daarenboven zijn de door betrokkenen gekozen bewoordingen (...) dermate suggestief en ongefundeerd dat dit zonder meer als schadelijk voor het accountantsberoep moet worden bestempeld." De accountant heeft ondeskundig, onzorgvuldig en onprofessioneel gehandeld.

Over de waarheidsgetrouwheid van de uitlatingen en de integriteit van de accountant velt de Accountantskamer geen oordeel. In zijn klacht gaat de curator namelijk niet "ten gronde" in op de uitlatingen van accountant, maar beperkt hij zich vooral tot "de handelwijze" waarmee de accountant zich richt tot de curator en derden.

Maatregel

Er is geen aanleiding is om te veronderstellen dat de accountant de crediteuren bewust onjuist heeft voorgelicht. De Accountantskamer rekent het de accountant echter wel zwaar aan dat hij volhardt in zijn ongefundeerde uitlatingen, ook nadat de curator daarover een klacht heeft ingediend. Bovendien heeft de accountant er geen blijk van gegeven dat hij inziet hoe ongepast hij zich opstelt tegenover de curator. Daarom vindt de Accountantskamer een berisping passend en geboden.