Irene Kramer

"Boven alles: het is ook gewoon stoer!" Dat zegt aankomend accountant Björn van Beek aan het slot van ons gesprek. Hij werkt als Senior Associate bij PwC in Eindhoven en heeft het eind van de accountantsopleiding aan Nyenrode in zicht. Sinds maart 2025 is hij reservist bij de Koninklijke Landmacht, Infanteriebataljon Bewaken en Beveiligen van het Korps Nationale Reserve (Infbat BB KNR).

Achtduizend reservisten

"Toen de studielast van de theoretische opleiding eind vorig jaar wegviel, wilde ik die tijd zinvol opvullen met iets van een maatschappelijke bijdrage. Reservist is dan perfect. Je groeit persoonlijk door de fysieke en mentale uitdaging, je draagt bij aan het weerbaar maken van de samenleving én je wordt ervoor betaald." Gevraagd naar die uitdaging, zegt Van Beek: "Accountants werken natuurlijk met deadlines en in teams, maar samenwerken en presteren onder druk heeft echt een andere lading binnen de krijgsmacht. Bijvoorbeeld als je binnen zoveel seconden een tourniquet moet aandraaien om het bloeden te stoppen. Of wat het inhoudt om de ander en de groep echt voorop te stellen."

'Net als accountants brengen reservisten in een nieuwe situatie allereerst de risico's en bedreigingen in kaart en handelen daarna op basis van die risico-inschatting.'

Overeenkomsten zijn er ook: "Net als accountants brengen reservisten in een nieuwe situatie allereerst de risico's en bedreigingen in kaart en handelen daarna op basis van die risico-inschatting. Bovendien helpt het in beide vakken om nieuwsgierig te zijn: je leert snel door veel vragen te stellen." Wat hij dan leert als reservist? "Praktische vaardigheden als een gebouw ontruimen bij brand, maar ook hoe belangrijk communicatie over en weer is. Die gasten houden je goed in de gaten. Het idee is dat als je niet goed aangeeft wanneer er iets speelt bij jou, iedereen een probleem heeft."

Het Korps Nationale Reserve bewaakt en beveiligt het Nederlandse grondgebied en ondersteunt (lokale) overheden bij grote calamiteiten zoals rampen, aldus Defensie. Nederland kent ongeveer achtduizend reservisten, die deel uitmaken van de flexibele schil van de krijgsmacht en worden ingezet als meer personeel nodig is. Naast 'gewone' reservisten, zijn er ook reservisten die met specifieke kennis en kunde de krijgsmacht ondersteunen, zoals zorgmedewerkers, cyberspecialisten, juristen of tolken.

Vijf paar schoenen

Jan Teun Hakvoort is sinds januari 2024 "in het groen", als reservist bij Infbat BB KNR. Hij volgt de master accountancy aan Nyenrode en werkt bij de Gemeentelijke Accountantsorganisatie Den Haag, die de inkomsten en uitgaven van de gemeente – en van organisaties die bij de gemeente horen – controleert. Hakvoort vertelt dat de sollicitatieprocedure om reservist te worden gauw een jaar kan duren: "Je moet een voorlichting bijwonen en je krijgt een fysieke, medische en psychologische keuring. Je wordt aangenomen als soldaat 2^e klas en één van de eerste dingen die je doet, is drie supermarktkarren vol spullen ophalen. Alles behalve het geweer, dus je moet thuis wel wat ruimte maken. Denk aan een helm en kleding, maar ook vijf paar schoenen: nette pakschoenen, waterdichte kisten, een meer ademend paar kisten, binnen- en buitensportschoenen."

"Je start met een tweeweekse ARB (een algemene militaire basistraining voor reservisten), waarna je je baret krijgt. Wat je daar met name leert is veilig met een wapen omgaan. Je oefent bijvoorbeeld met een wapen uit elkaar halen, schoonmaken en weer in elkaar zetten. Dat is secuur werk, wat aandacht vraagt en mij ook ontspanning brengt."

'Het heeft mij bewust gemaakt wat het belang is van contactleggen; communicatie en er zijn is ook in ons werk als accountant belangrijk.'

"Tijdens een oefening moest ik een slachtoffer met een beenwond spelen. Twee buddy-paren kwamen bij me langs om me te verzorgen. Bijna alles in het leger doe je met z'n tweeën. Het eerste paar ging meteen aan het werk, maar het tweede paar sprak me eerst aan, maakte contact met mij en stelde me gerust. Daar op de grond, liggend in de sneeuw, maakte dat contact met mensen die er echt voor je zijn een wereld van verschil. Het heeft mij bewust gemaakt wat het belang is van contactleggen; communicatie en er zijn is ook in ons werk als accountant belangrijk. Daarnaast controleer je nooit alleen, maar altijd met collega's in een team."

Militaire wielerselectie

Lucas Groot is met zijn twintig jaar de benjamin van de drie reservisten die ik spreek voor deze aflevering. Hij is naar eigen zeggen "niet van het alleen maar op kantoor zitten". Groot is sinds oktober 2024 reservist en net als de andere twee onderdeel van Infbat BB KNR. Hij zit in het derde jaar van zijn financiële opleiding aan de Hogeschool Inholland en combineert dat met werken in de samenstelpraktijk bij Langedijk & Partners Accountants & Belastingadviseurs in het Noord-Hollandse Obdam.

"Net als accountants moeten reservisten een professionele houding hebben en integer zijn", zegt hij. Het reservist zijn brengt hem onder andere "discipline, stressbestendigheid en vooral samenwerking. Doordat je regelmatig met elkaar op oefening gaat en dan 72 uur samen bent, word je best hecht. Alles is met de groep." Gevraagd naar wat je nodig hebt om reservist te worden, zegt Groot: "Gewoon fit zijn is goed genoeg. De fysieke oefeningen zijn goed te doen. Je moet het vooral willen." Een bijkomend voordeel van deze nevenfunctie: "Ik ontmoet daar allemaal verschillende mensen met verschillende beroepen en achtergronden."

"Door de tijd waar we in zitten, worden reservisten steeds meer ingezet. Je krijgt een jaarplanning en kan daarin goed zelf aangeven wat mogelijk is voor jou. Ik besteed ongeveer driehonderd uur per jaar aan deze serieuze bijbaan. Daarbovenop sport ik op hoog niveau en ben nu ook uitgenodigd om mee te trainen met de militaire wielerselectie."

NAVO-top

De geopolitieke ontwikkelingen zijn geen doorslaggevende reden geweest om reservist te worden.

Kameraadschap, lekker actief buiten zijn en iets voor de samenleving doen, zijn rode draden in de verhalen van de drie aankomend accountants. De geopolitieke ontwikkelingen zijn voor hen geen doorslaggevende reden geweest om reservist te worden. Van Beek: "Als reservist word je in principe niet uitgezonden, maar ben je ondersteunend aan Defensie en kan je helpen bij crisissituaties zoals de overstromingen in Limburg een aantal jaren geleden." Sommige van de geïnterviewden hebben de opleiding en training helemaal afgerond om – op vrijwillige basis – te worden ingezet voor bewakings- en beveiligingstaken tijdens de NAVO-top, die op 24 en 25 juni plaatsvond. "Of ik ben ingezet bij de NAVO-top? Dat is staatsgeheim", knipoogt één van hen. De krijgsmacht verlangt daarin vertrouwelijkheid; iets dat voor (aankomend) accountants geen probleem moet zijn.

Geïnteresseerd geraakt in het worden van reservist bij de krijgsmacht? Lees dan meer op de website Werken bij Defensie. Dit is deel 13 in een reeks artikelen over nevenfuncties van accountants. Eerder verschenen bijdragen over de accountant als topsporter, als ouderling, als penningmeester, als auteur, als scheidsrechter, als schuldhulpverlener, als brandweerman, als gemeenteraadslid, als 'rechter', als docent, als commissaris en als buitenpromovendus. Suggesties voor volgende afleveringen zijn van harte welkom.