Evaluatie AFM: toezicht op accountants is verbeterd
Het toezicht op het accountantsberoep door de Autoriteit Financiële Markten (AFM) is in de afgelopen jaren verbeterd. Dat blijkt uit een evaluatie van het functioneren van de toezichthouder.
Het algemene beeld uit de evaluatie is dat het financiële gedragstoezicht in Nederland door de AFM van een goed niveau is. De AFM is een professionele en gedegen toezichthouder, die aan de hand van uitgewerkte en goed doordachte strategieën invulling geeft aan haar toezichttaak.
Op basis van gesprekken met stakeholders, waaronder brancheorganisaties, ontstaat het beeld dat de AFM minder snel dan voorheen direct de confrontatie aangaat (door het treffen van formele handhavingsmaatregelen of via de media) en vaker eerst de dialoog zoekt. Bij formele handhaving is de kans groot dat de relatie verhardt.
Een van de aandachtspunten is de voorspelbaarheid van ingrijpen door de AFM. Die blijkt voor de betrokken sector niet altijd even inzichtelijk. De AFM kan beter aangeven bij welke risico's ze ingrijpt en bij welke niet. Het wettelijk kader van het AFM-toezicht kent veel open normen. De onderzoekers bevelen aan om een vaste aanpak te ontwikkelen om open normen periodiek tegen het licht te houden.
Accountants
Het toezicht op accountantskantoren wordt regelmatig aangehaald om de ontwikkeling in de houding en werkwijze van de AFM te illustreren. "Er is een breed gedragen beeld dat dit toezicht in de evaluatieperiode (2016-2020) is verbeterd en dat de AFM daarmee bijdraagt aan het verbeteren van de kwaliteit van wettelijke accountantscontroles en kwaliteitssystemen in de accountancysector", aldus het onderzoek. "De AFM heeft de problemen in de sector inzichtelijk gemaakt en durfde hieraan stevige conclusies te verbinden. Waar volgens sommigen aanvankelijk de toonzetting soms wel erg negatief was en de progressie bij accountantskantoren onderbelicht bleef, gaat dit nu ook beter. Ruimte voor verbetering is er volgens gesprekspartners nog bij het ophalen van signalen uit de sector."
In de gesprekken werd ook gesteld dat de afstand tussen toezichthouder en accountantskantoren nog te groot is. Kantoren zijn soms terughoudend met het stellen van vragen en het delen van signalen en incidenten met de AFM, omdat ze bang zijn dat ze "meteen de toezichthouder over zich heen krijgen". De Commissie Toekomst Accountancysector (CTA) adviseerde daarom al eerder om bij de AFM een laagdrempelig loket in te richten, waar accountants en kantoren gebreken in de uitvoering van controles door andere accountants of accountantsorganisaties kunnen melden.
Evaluatie
Alle zbo's worden elke vijf jaar in opdracht van de verantwoordelijk minister geëvalueerd. Deze evaluatie bekeek de doelmatigheid en doeltreffendheid van de uitvoering van de taken door de AFM in de periode 2016-2020. De rapportage is door de minister van Financiën aan de Eerste en Tweede Kamer gestuurd. De AFM neemt de aanbevelingen ter harte en gaat hiermee aan de slag, zo meldt de toezichthouder.
Het evaluatierapport is beschikbaar op de website van de Rijksoverheid.
Gerelateerd

AFM: Accountant moet meer aandacht geven aan signalen van fraude
Het signaleren en opvolgen van fraude is een belangrijke verantwoordelijkheid van de accountant. De Autoriteit Financiële Markten (AFM) vindt dat accountantsorganisaties...

AFM wordt meest data driven accountantskantoor van Nederland
De AFM wordt volgens Pieter de Kok de komende vijf jaar een accountantskantoor 5.0, dankzij de toegang tot ruim achtduizend mini-datasets.

AFM: Accountants werken hard aan kwaliteit
De oob-accountantsorganisaties werken hard aan de kwaliteit van wettelijke controles. Voor het toezicht op de niet-oob-accountantsorganisaties heeft de AFM in 2021...

'Stijging toezichtskosten bedreigt continuïteit accountantskantoren'
De stijging van de kosten voor het accountantstoezicht kan een gevaar vormen voor de continuïteit van kleine en middelgrote accountantskantoren. Daarvoor waarschuwt...

Kwaliteitsuitdagingen voor kleinere accountantsorganisaties
Sinds dit jaar houdt de Autoriteit Financiële Markten (AFM) ook toezicht op de niet-oob-accountantskantoren met vergunning voor het verrichten van wettelijke controles....