Opinie

SBR, de belegger en de accountant

Een van de bedoelingen achter SBR is dat beleggers gepubliceerde financiële bedrijfsgegevens naar eigen inzicht kunnen samenstellen en analyseren, en aldus betere beleggingsbeslissingen kunnen nemen. Gaat dat echt gebeuren?

Nederland en Europa gaan massaal over tot de invoering van Standard Business Reporting (SBR) of XBRL. Zo moeten de belastingaangiftes in 2013 al in SBR worden ingeleverd. Gaan beleggers hier werkelijk voordeel van hebben, zoals de bedoeling is? 

Het idee is dat ook beleggers hier de vruchten van gaan plukken doordat zij in staat zijn hun eigen jaarrekening samen te stellen, waardoor ze zonder kosten en moeite kunnen bepalen in welk bedrijf zij het beste beleggen. Maar is dat wel waar? Hoe zal dat in Nederland gaan als SBR in 2014 ook voor middelgrote en grote onderneming de verplichte taal wordt? 

De accountant van de onderneming kan de belegger helpen door er op toe te zien dat de belegger op de hoogte is van het waarderingsstelsel dat de onderneming toepast. Hiermee verkleint de accountant de mate waarin beleggers afhankelijk zijn van beleggingsanalisten. 

Het idee achter SBR/XBRL is dat elke gebruiker van de jaarrekening zelf de gepubliceerde (financiële) gegevens van een bedrijf naar eigen inzicht kan benaderen. Omdat elk gegeven is voorzien van een zo geheten tag (label), kan de gebruiker de overzichten die hij wenst op maat maken. De gebruiker kan zelf die labels combineren om een door hem gewenst cijfer te bepalen. Gebruikers kunnen dus zelf bepalen hoe ze de winst berekenen. Als zij besluiten het niet eens te zijn met de activering van ontwikkelkosten, dan biedt SBR hen de mogelijkheid om zo'n correctie redelijk eenvoudig aan te brengen. 

Maar we weten eigenlijk helemaal niet hoe SBR uitwerkt. Zo zien we de beleggingsanalist nu, als deze een andere visie heeft op het stelsel, correcties aanbrengen (van afschrijving, waardering etc.) in de door de onderneming opgestelde jaarrekening. Het hieruit resulterende winstcijfer wordt wel aangeduid als Street Earnings.  De analist gebruikt dit gegeven om beleggers een advies te geven. Toepassing van SBR vereenvoudigt deze exercitie. 

Echter, om deze vruchten te plukken moeten analisten wel investeren in SBR. Zo moeten ze kennisnemen van 'het woordenboek' (15.000 labels!), de relaties leren begrijpen tussen de labels in termen van waarden, kosten en opbrengsten, en zullen ze software moeten maken of aankopen en deze leren te bedienen om de data om te zetten in de gewenste informatieformaten. 

Het idee van SBR is dat niet alleen analisten die keuzen maken, maar ook de beleggers zelf. Het is onduidelijk of de belegger zulke keuzes inderdaad met succes kan maken en of SBR het opstellen van een 'eigen jaarrekening' vereenvoudigt of bemoeilijkt. Het is met andere woorden niet duidelijk of de belegger zijn zicht op de onderneming verbetert als hij eigen Street Earnings berekent met behulp van SBR. 

Is hier geen rol weggelegd voor accountants? Zij zouden meer werk kunnen maken van de communicatie omtrent de stelselkeuze zodat de belegger beter weet of hij wel of geen correcties wil aanbrengen ten opzichte van de keuze die de onderneming maakt. 

De onderneming maakt de keuze, de accountant ziet erop toe dat de gebruiker van de jaarrekening weet wat de consequentie is van die gemaakte keuze. Het alternatief is dat de analist het initiatief houdt!

Wat vindt u van deze opinie?

Reageer Spelregels debat

Jan Bouwens is hoogleraar accounting UvA en research fellow University of Cambridge.

Gerelateerd

reacties

Reageren op een artikel kan tot drie maanden na plaatsing. Reageren op dit artikel is daarom niet meer mogelijk.

Aanmelden nieuwsbrief

Ontvang elke werkdag (maandag t/m vrijdag) de laatste nieuwsberichten, opinies en artikelen in uw mailbox.

Bent u NBA-lid? Dan kunt u zich ook aanmelden via uw ledenprofiel op MijnNBA.nl.