Pheijffer: 'Kanteling antiwitwasbeleid moet steviger'
Bij de aanpak van witwassen moet de opsporing worden gericht op 'verdachte' transacties in plaats van 'ongebruikelijke' zoals nu. Dat stelt hoogleraar Marcel Pheijffer in zijn column in het FD.
De aanpak van witwassen is zeker doelmatiger en doeltreffender dan in het verleden, maar kan nog beter en sneller, aldus Pheijffer in het FD.
Hoewel uit recente rapporten van de Algemene Rekenkamer en de Financial Action Task Force (FATF) blijkt dat de aanpak van witwassen is verbeterd, is er "geen reden voor zelfgenoegzaamheid", meent Pheijffer. "Daarvoor zijn de kritiekpunten in de rapporten te betekenisvol." Zo doen ambtenaren soms dubbel werk bij het onderzoeken van signalen en zijn sancties in witwaszaken te laag en onvoldoende afschrikwekkend.
Suggestie DNB
Toezichthouder DNB heeft in september op beide rapporten gereageerd met een beleidsdocument, waarin wordt gepleit voor het melden van 'verdachte' in plaats van 'ongebruikelijke' transacties. Dat moet het aantal meldingen verminderen en tegelijk de kwaliteit van de meldingen verhogen. Een terechte suggestie, meent Pheijffer, want van de ruim 1,2 miljoen ongebruikelijke transacties die in 2021 gemeld werden, waren er minder dan honderdduizend verdacht. "Het is evident dat een focus op juist die transacties het rendement van de meldplicht zal verhogen."
Maar in een 'beleidsagenda aanpak witwassen' van het kabinet wordt de suggestie van DNB niet overgenomen, net zo min als in het 'Wetsvoorstel plan van aanpak witwassen' dat eind oktober is uitgebracht. Het wetsvoorstel geeft private instellingen wel meer ruimte om onderling gegevens te delen en banken kunnen straks gezamenlijk transacties monitoren. Maar volgens de Raad van State betekent dat wel een inbreuk op de grondrechten van burgers en bedrijven.
Sloot witwasgeld
"Ondertussen stroomt door Nederland een sloot witwasgeld, worden veel woorden en capaciteit gewijd aan bestrijding van ondermijning", aldus Pheijffer, en zijn de private kosten van het voldoen aan anti-witwaswetgeving "uit de klauwen gelopen".
Hij adviseert daarom het voorstel van DNB te volgen. "Verlaat het Nederlandse pad van melding van 'ongebruikelijke' transacties en volg de internationale lijn van een focus op 'verdachte' transacties. Zo kan je die transacties onderzoeken waar het echt om gaat. Doelmatig én doeltreffend.”
Gerelateerd
Triodos is van vermaning DNB over witwascontroles af
Triodos Bank is van een vermaning af, die De Nederlandsche Bank (DNB) eerder gaf om mogelijke tekortkomingen bij de bank in de strijd tegen witwassen.
Omgevallen vastgoedinvesteerder SIGNA onderzocht om witwassen
Justitie in Duitsland onderzoekt of het omgevallen vastgoedimperium SIGNA Gruppe zich schuldig heeft gemaakt aan witwassen. Dat bevestigt de openbaar aanklager in...
Opsporingsdiensten en OM legden fors meer beslag in 2023
De gezamenlijke inspanningen van het Openbaar Ministerie (OM) en opsporingsdiensten resulteerden voor 2023 in een beslagopbrengst van 363,5 miljoen euro. Dat is...
Brussel dwarsboomt gezamenlijke witwasaanpak Nederlandse banken
Brussel heeft een streep gezet door de opzet van het Nederlandse anti-witwasproject Transactiemonitoring Nederland (TMNL), een plan van Nederlandse banken om samen...
Europese witwaswaakhond naar ECB-thuisstad Frankfurt
De nieuwe Europese witwaswaakhond wordt ondergebracht in Frankfurt. De Duitse stad, die ook al de Europese Centrale Bank (ECB) herbergt, is verkozen boven onder...